By the People: The Role of Citizen Journalism in the Information Revolution

လူထုသတင္းေထာက္ပညာရဲ႕ အခန္းက႑ အေၾကာင္း ၀ါရွင္တန္ေဆြးေႏြးပြဲကအျပန္

ေဆြးေႏြးၾကတာကေတာ့ Citizen Journalism ဆုိတဲ့ လူထုသတင္းေထာက္ပညာအေၾကာင္းပါ။ သတင္းသမား ၄ ဦးက ေဆြးေႏြးရာမွာ တဦးက အီဂ်စ္မွာ သတင္းသင္တန္းေပးခဲ့ျပီး အခုထိလည္း အီဂ်စ္အစုိးရက တရားစြဲထားသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

လူထုသတင္းေထာက္ရဲ႕ အခန္း က႑ ကုိ အာရပ္လႈပ္ရွားမႈမွာ အေတာ္ေလးကုိ ထင္ထင္ရွားရွား သတိျပဳမိၾကပါတယ္။ 

 

အရင္ကေတာ့ လက္ကုိင္ဖုန္းေတြ အင္တာနက္ေတြ သိပ္မတြင္က်ယ္ေသးေတာ့ လူထုသတင္းသမားေတြ လုပ္နုိင္တာ နဲပါးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ အီဂ်စ္က ေနစျပီး အာရပ္တခုလုံးကုိ ရုိက္ခတ္သြားခဲ့တဲ့၊ တကမာၻလုံးကုိရုိက္ခတ္သြားတာကေတာ့ လူထုသတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ဗီဒီယုိပုံေတြပါ။ ဒီပုံေတြကေန အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈသတင္း ျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့တာပါ။

သတင္းေထာက္အျဖစ္ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳတာမဟုတ္ေပမဲ့ ၀ါသနာအရ ေလ့လာခ်င္သူေတြကုိ  အရင္ႏွစ္ပုိင္းေတြက သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးခဲ့တဲ့ အီဂ်စ္သတင္းသင္တန္းေပးခဲ့သူ Yehia Ghanem ကုိ ဒီကေန႔ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ 

သူ႔ကုိ ေမးခြန္းတခ်ဳိ႔လည္း ေမးျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြေပါ့ေလ။

သူေျပာသြားတဲ့အထဲက စိတ္ထဲ စြဲစြဲျမဲျမဲက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ စကားကေတာ့ သူ႔ကုိ လူထုသတင္းေထာက္ေတြ

 ျပန္ေပးလုိက္တဲ့ အရာပါ။

"ကၽြန္ေတာ့္ကုိ လူထုသတင္းေထာက္ေတြက ျပန္ျပီး သင္ေပးလုိက္တာ ရွိပါတယ္။  အဲဒါကေတာ့ သတင္းေထာက္တေယာက္ အျဖစ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား လုပ္လာရင္းနဲ႔ သတိမျပဳမိလုိက္တဲ့ အခ်ိန္ တခ်ိန္မွာ ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့တဲ့ သတင္းသမားတေယာက္ရဲ႕ စိတ္အားထက္သန္မႈေတြ၊ အမွန္တရားအေပၚ သစၥာထားမႈ၊ ျမင့္ျမတ္မႈေတြရဲ႕ တန္ဖုိးကုိ ျပန္ေတြ႔ရတာပါပဲ။" လုိ႔ Mr. Yehia Ghanem က ေျပာပါတယ္။

ဒါဟာ စိတ္အားထက္သန္လွတဲ့ လူထု သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕အေၾကာင္းတင္မကဘဲ၊ ဌာနတခု၊ ကုမၸဏီတခုအတြက္၊ သတင္းတုိက္တခုအတြက္ အလုပ္လုပ္ရင္း အခ်ိန္ၾကာလာတဲ့အခါ သတင္းသမားေတြဟာ သာမန္ ရုံးသမားတေယာက္လုိ ၀န္ထမ္းတေယာက္လုိ က်င့္ၾကံလာတတ္တာကုိ ဆုိလုိတာလုိ႔ ထင္ပါတယ္။

သတင္းသမားတေယာက္ရဲ႕က်င့္၀တ္ေတြ တာ၀န္ေတြကုိ ေမ့ေလ်ာ့လာတတ္တဲ့ လူ႔သေဘာကုိ ေျပာခ်င္တာလုိ႔ နားလည္ရပါတယ္။ သတင္းသမားတေယာက္မွာရွိတဲ့ ၾကီးမားလွတဲ့ တာ၀န္ေတြကုိ ျပန္ျပီး မီးေမာင္းထုိးျပေနတဲ့ စကားတရပ္လုိ႔ ခံစားရပါတယ္။

ပုံႏွိပ္၊ ေရဒီယုိ၊ တီဗီ၊ အင္တာနက္ သတင္းေလာကေတြမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေအာင္ျမင္တဲ့ သတင္းသမားတဦးျဖစ္ခဲ့သူ၊ ႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သြားျပီး သတင္းေထာက္လွမ္းခဲ့သူတဦးရဲ႕ ရုိးသားစြာ ၀န္ခံေျပာဆုိခဲ့တဲ့ စကားကုိ ေက်းဇူးတင္မိသလုိ တန္ဖုိးလည္းထားမိပါတယ္။

သူဟာ အရင္ႏွစ္ပုိင္းေတြက လူထု သတင္းေထာက္ ၈၀ ေလာက္ကုိ သင္ၾကားပုိ႔ခ်ခဲ့ျပီး သူတုိ႔ဟာ အီဂ်စ္လြတ္ေျမာက္ေရး လွဳပ္ရွားမႈမွာ ဦးေဆာင္သူေတြ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။ အီဂ်စ္ လွဳပ္ရွားမႈ မစတင္ခင္မွာေတာ့ ICFJ လုိ႔ ေခၚတဲ့ ႏုိင္ငံတကာသတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ တာ၀န္ခံအျဖစ္နဲ႔ သတင္းသမားအလုပ္နဲ႔ အသက္ေမြးတဲ့သူေတြကုိသာမက ၀ါသနာအရ သင္ယူခ်င္ၾကတဲ့ လူထုသတင္းေထာက္ေတြကုိပါ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ အခုလက္ရွိမွာ မစၥတာဂါနမ္နဲ႔ သတင္းေထာက္အဖြဲ႔က ၄ ဦးကုိ အီဂ်စ္အစုိးရက တရားစြဲထားတဲ့အတြက္ အမႈရင္ဆုိင္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားလုိဘက္က ေသဒဏ္အထိခ်မွတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိတယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာျပပါတယ္။ 

ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါတဲ့သူေတြကေတာ့ Yehia Ghanem (International Center for Journalists), Anahi Ayala Iacucci (Internews), Dale Peskin (WeMedia), Jane Sasseen, Adam Clayton Powell III (University of Southern California) တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ NED မွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔ ၂၀၁၂ မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲအေၾကာင္း သတိလွမ္းေပးတဲ့ မထားထားျမင့္ကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။